Achter de schermen | Update van de pilothubs

Elk programmaonderdeel wordt voorbereid door een coördinatieteam. De teams bestaan stuk voor stuk uit een vertegenwoordiging van experts uit het mbo, hbo, wo en SURF. Alle teams hebben gewerkt aan een startdocument dat dient als advies aan de (nog te benoemen) kernteams (bestaande uit programmamanagers en aanvoerders) van elk programmaonderdeel. Een update.

• Pilothub Studiedata en AI
• Pilothub XR
• Pilothub Docentondersteuning
• Pilothub EdTech

De pilothub Studiedata en AI heeft als doel dat in fase 1 een sterk en actief landelijk netwerk wordt opgebouwd rondom de onderwerpen studiedata en AI. In dit netwerk delen verschillende communities kennis, verzamelen zij best practices en vertalen zij vragen uit de sector naar concrete landelijke producten en diensten.

De eerste contouren van de weg daarnaartoe zijn ontstaan door een samenwerking tussen SURF, de zone Studiedata van het Versnellingsplan, het programma Doorpakken op Digitalisering van de MBO Raad en de SIG’s AI en Learning analytics. Zij zijn begonnen met een inventarisatie van bestaande producten en waar kansen op doorontwikkeling en vernieuwing liggen. Het team heeft een conceptplan opgesteld en na feedback van experts uit het onderwijs (hoogleraren, bestuurders, lectoren en beleidsmedewerkers) is de eerste versie van het plan op 15 maart besproken met meer dan 100 collega’s uit de sector. De ontvangen feedback is verwerkt in het startdocument dat medio april is aangeboden aan het regieteam.

De kern van het plan is dat de pilothub actief bestaande communities verbindt en ondersteunt, en samen met hen en (markt)partijen – producten en diensten ontwikkelt waar de sector om vraagt. Bestuurders worden uitgedaagd om een door de hele sector gedeelde visie te formuleren op het gebruik van studiedata en AI. Naast het plan heeft het team een startdocument voorgesteld met daarin een aantal producten en diensten waar nu binnenkort mee gestart kan worden.

Door zowel aandacht te geven aan het bouwen van een netwerk, bestuurlijk aandacht te vragen én te werken aan de eerste concrete producten is de ambitie om na twee jaar een structureel proces van innovatie ingericht te hebben, waarin zowel de betrokken communities (bottom up) én bestuurders (top down) hun plek hebben.

Een aantal concrete producten uit het startdocument van de pilothub zijn:

•              Een Educational Data Competence Center
•              Een nationale experimenteer omgeving Learning analytics in combinatie met inzichten uit de ‘best en worst practices Learning analytics’

XR biedt veel kansen om een rijke leeromgeving  te bieden, om vaardigheden te oefenen in een veilige en feedbackrijke omgeving en ervaringen op te doen die in de praktijk moeilijk te realiseren zijn. Zo kan XR een bijdrage leveren aan hoogwaardig onderwijs dat lerenden in staat stelt all-round professionals te worden.

Alle instellingen experimenteren met XR en lopen tegen uitdagingen aan. Om deze uitdagingen te adresseren moeten we vooral investeren in de randvoorwaardelijke kant van XR. Als dit op landelijk en instellingsniveau afgestemd is, realiseren we met elkaar de mogelijkheid om te werken aan het XR-component voor dat hoogwaardige onderwijs.

Een groot aantal mensen van verschillende instellingen heeft het coördinatieteam van de pilothub XR gevoed om tot een plan van aanpak te komen. De hoofdcomponenten van het plan zijn:

• Het uitbouwen van de bestaande community’s tot een sterk actief landelijke community waar kennis wordt gedeeld en samenwerkingen worden gezocht om uitdagingen samen aan te gaan;
• Het bouwen aan een landelijke XR-infrastructuur;
• Het ontwikkelen van contentstrategieën om zo effectief en efficiënt mogelijk hoogwaardige content beschikbaar te stellen voor alle lerenden die toegevoegde waarde heeft in het leerproces;
• Het werken aan een blauwdruk voor een organisatiestructuur en instelling specifieke ICT-infrastructuur om uitdagingen als privacy en hardwarebeheer en compatibiliteitsvraagstukken adequate op te kunnen pakken;
• Onderzoeken en experimenteren op gebied van nieuwe technologieën zoals ‘Metaverse’ en nieuwe leerervaringen om duurzaam en toekomstgericht te kunnen zijn.

De pilothub XR wil zowel resultaten van verkenningen naar toekomstige diensten als concrete producten zoals goede voorbeelden en stappenplannen opleveren.

Het bouwen aan de community is al gestart. Dus wil je aanhaken of heb je vragen? Neem dan contact op met het coördinatieteam via esther.vanderlinde@surf.nl

De pilothub Docentondersteuning richt zich op de vraag: ‘Hoe zorgen we ervoor dat instellingen hun docenten zo goed mogelijk ondersteunen bij onderwijs(innovatie) met ICT?’ We willen dat er over twee jaar een sterk, actief landelijk netwerk is van onderwijskundig ICT-professionals binnen mbo-, hbo- en wo-instellingen die zich direct of indirect bezighouden met het faciliteren en professionaliseren van (teams van) docenten op het gebied van onderwijs(innovatie) met ICT.

We richten ons daarbij op de groep ondersteuners die zich rondom de docent bevindt. Denk daarbij aan de onderwijskundig ICT-professionals, onderwijskundigen en HR(D)-adviseurs. We willen hen in staat stellen om docenten(teams) optimaal te ondersteunen bij onderwijs (innovatie) met ICT. Indirect richt de pilothub zich op de direct leidinggevenden van docenten(teams), zoals teamleiders en opleidingsmanagers. Zij vervullen een belangrijke rol in het zorgen voor de juiste randvoorwaarden voor docenten om ICT op een effectieve en zinvolle manier in te (leren) zetten in hun onderwijs.

Binnen dit netwerk wordt kennis gedeeld, ervaringen uitgewisseld en wensen vanuit de instellingen vertaald naar concrete producten en diensten. Ook ondersteunt het netwerk de professionalisering van de onderwijskundig ICT- professional zelf.

De afgelopen maanden heeft het coördinatieteam hard gewerkt aan een plan (startdocument) voor de pilothub. Het is fijn om te merken dat de bestaande netwerken vanuit de programma’s Doorpakken op digitalisering (mbo) en het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT (hbo en wo) actief betrokken zijn bij de activiteiten vanuit Npuls op het gebied van docentondersteuning en docentprofessionalisering. De producten die we de afgelopen jaren hebben ontwikkeld krijgen uiteraard een plek binnen de activiteiten van de pilothub.

Het plan gaat uit van de volgende twee doelstellingen. Allereerst het versterken van de kwaliteit van en randvoorwaarden voor docentondersteuning binnen de instellingen van mbo, hbo en wo. Ten tweede het  versterken van de onderwijskundig ICT professional in zijn/ haar rol als schakel tussen landelijke ontwikkelingen, docenten en andere belanghebbenden in de instelling.

Om deze doelstellingen te bereiken hebben we, onder andere, de volgende activiteiten geformuleerd:

• Het verkennen en inzetten van een monitoringsinstrument dat relevante stakeholders binnen en over de instellingen helpt zich een goed beeld te vormen van de digitale bekwaamheid van docenten(teams) en op basis daarvan gerichte interventies te doen en te evalueren. ​
• Het ontwikkelen van een instrument voor effectieve vraagarticulatie voor de vertaalslag van ondersteuningsvragen van (teams van) docenten naar passende kennis, producten en diensten.
• Het ontwikkelen van een leergang voor onderwijskundig ICT professionals.

De pilothub EdTech wil bijdragen aan het ontwikkelen van een volwaardig nationaal EdTech ecosysteem.  In dit ecosysteem zijn onderwijsinstellingen onafhankelijk van grote EdTech bedrijven en opereren op basis van hun eigen publieke waarden. De vraag vanuit onderwijsinstellingen en het aanbod vanuit EdTech bedrijven sluit op elkaar aan, doordat nieuwe en verbeterde vormen van samenwerking tussen onderwijsinstellingen en EdTech ontwikkeld worden. Daarnaast worden EdTech innovaties vanuit de onderwijsinstellingen ontwikkeld en is er ruimte om deze op te schalen en duurzaam in te borgen.

Het coördinatieteam heeft de afgelopen maanden met een schrijfteam gewerkt aan het opzetten van een plan van aanpak. Voor input nodigde het team van de pilothub professionals uit de sector uit om mee te denken in de vorm van een werksessie. Die input is inmiddels meegenomen en waar nodig verwerkt in het plan van aanpak. In het plan van aanpak is samenwerking een belangrijk component. Denk aan samenwerking met belangrijke partners, zoals SURF en EdTech bedrijven.

In het plan van aanpak zijn doelstellingen verwerkt die aansluiten op bovenstaande visie van de pilothub. Het coördinatieteam van de pilothub heeft de volgende doelstellingen opgesteld:

• Het maken van een professionaliseringsslag op het gebied van (samen)werken aan EdTech oplossingen;
• Verbeteren van de inkoopstrategie ten opzichte van EdTech leveranciers;
• Ontwikkelen van verbeterde en nieuwe vormen van samenwerking tussen onderwijsinstellingen en EdTech bedrijven;
• Vergroten van de mogelijkheden om EdTech innovaties te ontwikkelen en op te schalen vanuit de onderwijsinstellingen.